Blog #039-2 Berlijn in delen

Blog #039-2 Berlijn in delen

East Side Gallery

East Side Gallery

Berlijn is een stad met een verleden. Maar ook met een bruisend heden.  Meer dan 180 musea!  Maar niet alleen conventionele cultuur, ook een bloeiende ‘hedendaagse’cultuur. Ik heb nog nooit zoveel graffiti in een stad gezien. Niet alleen ‘gedoogd’ maar ook aan de zijkant van huizen waar het min of meer ‘officieel’ leek.  De gebruikelijke koffietentjes.

 

Ost West Cafe

Ost West Cafe

 

Balzac Coffee

Balzac Coffee

Galerie DAD

Galerie DAD

 

Graffiti

Gedoogde Graffiti

Latte

Overall mijn Latte

 

Om de hoek van de Kurfurstendamm ligt de Fasanenstrasse. Een klein straatje met een verzameling antiquars en galleries in het duurdere (understatement) segement.  maar hier ook het Literatur haus en het Käthe Kollwitzmuseum.

Käthe Kollwitz

Käthe Kollwitz is bekender van haar grafiek, maar haar beelden ziin even aangrijpend.

Het literaturhaus  had die novemberdagen de Nederlandse en Vlaamse literatuur in de schijnwerpers gezet.

Nederlandse en Vlaamse Literatuur in het Literaturhaus

Nederlandse en Vlaamse Literatuur in het Literaturhaus

 

Het literatur café is ook de moeite waard. Het is gevestigd in een gebouw met veel historie. Moet u maar even googelen. Hier een lekker kopje koffie met een taartje gegeten. Op twee tegenover elkaar liggende muren twee schrijversportretten. Aan de ene muur Menno ter Braak:” Mein ich ist wie auch mein Schreiben eine Form der Polemik”

Eine Form der Polemik

Menno ter Braak

 

Aan de andere muur Kurt Tucholsky: “Jedes Glück hat einen kleinen Stich”, uit het gedicht  “Das Ideal” van hem. Hier een link naar de volledige tekst van Das Ideal. Beiden weerden zich fel tegen de opkomst van het Nationaal Socialiisme. Ze hebben elkaar nooit ontmoet, maar volgens het literaire tijdschrift de Parelduiker hadden ze wel waardering voor elkaar.

Das Ideal

Das Ideal

De schilderijen in het Wintergarten cafe zijn van de Duitse Urban Artist El Bocho. Dit geeft mij een mooi bruggetje naar de de grote hoeveelheid Street Art die in Berlijn te vinden is. Uiteraard moet je langs bij de East Side Gallery. 

East Side Gallery sign

Beschadigung und Verunreinigung ist untersagt und wird bestraft

Met de U-bahn naar het station Warschauerstrasse en dan een paar minuten lopen naar de oever van de Spree.  Iconisch is de muurschildering van de kussende Honecker en Breznev. Het is wel ironisch dat graffiti tegen graffiti beschermd moet worden door hoge hekken.

Honecker Breznev

Mein gott hilf mir diese tödliche liebe zu überleben

De East Side Gallery is zwaar toeristisch, maar mag toch niet ontbreken in een bezoek aan Berlijn. 

Time Bomb

Time Bomb

 

 

Wat authentieker, of misschien is rafeliger het betere woord, is het gebiedje dat op 10 minuten lopen ligt, nl de Urban Spree met de Urban Spree Gallery. Hier leuk ronddwalen en rustig de overal aanwezige streetart bekijken. In de Urban Spree Gallery zijn fotoboeken en originele werken te koop en is er ook een wisselende tentoonstelling.

Urban Spree

Urban Spree

 

 

Urban Spree Gallery

Urban Spree Gallery

Wieder da

Wieder da

 

Na deze “Kunst der Gegenwart”in overtreffende zin, aan het einde van mijn bezoek toch ook maar even als antidosis een bezoek aan het Altes Museum. Begin van het jaar had ik van Isa Genzken de tentoonstelling: Mach Dich hübsch! In het Stedelijk in Amsterdam gezien met haar replicas van het hoofd van Nefertiti. Nu dus de gelegenheid waargenomen The real thing te zien. Er mocht niet gefotografeerd worden, dus u moet het met de banner doen die buiten het museum hing. Wel nog een aantal andere voorwerpen in dit mooie museum. Voor de rest van de musea op het Museuminsel had ik helaas geen tijd. Maar ja, Berlijn heeft meer dan 180 musea, dus een goede reden nog eens terug te komen.

Altes Museum

Altes Museum

 

 

Altes Museum

Altes Museum Banner het hoofd van Nefertiti

 

Het Altes Museum heeft vele hoogtepunten, het hoofd van Nefertiti is er een, maar de goudschat die Heinrich Schliemann in Griekenland opgroef is er zeker ook een. Hierr het neksieraad.

Altes Museum

Altes Museum, goudschat van Schliemann

Het einde van drie dagen Berlijn. Hopelijk niet de laatste keer.

 

Henk Beer

 

 Wilt u terug naar deel 1, klik dan hier

Blog #039-1 Berlijn in delen

Blog #039-1 Berlijn in delen

Berlijnse beer

Berlijnse beer

Van 9 tot 11 november 2016 had ik mezelf getrakteerd op een reisje naar Berlijn.

In Berlijn, meer dan in andere steden, ligt de geschiedenis steeds om de hoek. De wereldoorlogen, de muur, je kunt er niet omheen als je in Berlijn bent.

Theater am Kurfurstendamm-1450

Theater am Kurfurstendamm

 

 

Muur 1989

Muur 1989

 

En 9 november is dan ook nog een bijzondere dag omdat op die dag in 1989 de muur viel. O ja en ook de kristalnacht plaatsvond in 1938. 9 november is dan tenslotte ook nog de dag dat Donald Trump werd gekozen als President van de Verenigde Staten. Alle drie gebeurtenissen die zichtbaar waren tijdens mijn Berlijnse verblijf.

Trump

Trump voor Ambassade VS

Niet alleen bevroren geschiedenis, maar ook continuïteit. Als je bijvoorbeeld naar het Literaturhaus in de Fasanenstrasse gaat, zie je zowel je zowel historie als een modern, hedendaags café.

Maar Berlijn is ook een bruisende levendige stad, volop in ontwikkeling en met een bloeiende ‘tegencultuur’  Op plekken als de Urban Spree, rond het station Warschauerstrasse of oevers van de Spree vind je daar veel voorbeelden van.

Kunst uit de automaat

Kunst uit de automaat

 

 

In Berlijn

Cafe Berlijn

Om deze blog leesbaar te houden heb ik hem opgedeeld in tweeën.  Eerst de Muur en de Neue Synagoge. 

De muur

Mijn eerste politieke herinneringen, de muur in 1961, de Cuba-crisis in 1962 en de toespraak van President Kennedy in juni 1963 (en natuurlijk later in november de moord op hem). Maar de muur dus. In de nacht van 12 op 13 augustus 1961 werd met de bouw begonnen. Sinds het einde van de tweede wereldoorlog waren er al de sectoren in Berlijn die door de grenspolitie werden bewaakt, maar dit was niet waterdicht. Er waren voortdurend Duitsers die van het Russische / DDR gedeelte vluchten naar het westen en er was ook veel smokkel. Smokkel die schadelijk was voor de Oost-Duitse planeconomie.

Muur doorkijk

Muur doorkijk van Oost naar West

 

Muur Kaart

De muur was niet een simpele rij beton, maar een heel systeem met twee rijen, een stuk niemandsland, wachttorens etc.

Op 9 november 1989, na 28 jaar voor heel veel ellende te hebben gezorgd, viel de muur weer. Dit werd ingeluid door een persconferentie van Gunter Schabowski, op dat moment een van de meest vooraanstaande DDR politici. Hij meldde dat Oost-Duitse burgers vrij van oost naar west konden reizen. De persconferentie vond plaats rond 19.00 uur en de grenswachten wisten niet hoe hiermee om te gaan. Maar rond 12.00 uur ’s avonds werden de grensovergang Bornholmerstrasse daadwerkelijk geopend en was de val van de muur een feit.

Ereignismarken

Die Ereignismarken is een serie van metalen plaatjes in de grond met een nummer. Als je het nummer opzoekt op de speciale website, kom je te weten wanneer hier een vluchtpoging plaatsvond. Google maar op C394, die Ereignismarken.

 

spookstation

Het Nordstation was een spookstation in de Ubahn. Bij de splitsing was dit West-Duitse station gelegen aan de Oost-Duitse Ubahn. Het werd met hekken afgesloten en dichtgemetseld. Nu is het uiteraard weer een werkend Ubahn station.

 

fotowall

Fotomuur met slachtoffers.

 

Deze blog is geen les geschiedenis, zo heb ik niet geschreven wat aan de val van de muur voorafging. Uiteraard kwam deze val niet uit de lucht vallen.

Neue Synagoge in de Oranienburgerstrasse

Neue Synagoge

Neue Synagoge

Ook het volgende gedeelte over de Kristalnacht, behandelt maar een heel klein aspect. Een klein aspect, maar wel de grote persoonlijke moed van een enkele man tijdens deze nacht, die officieel de geschiedenis is ingegaan als de Reichs Pogromnacht van 9-10 november. Het was een zorgvuldig door de SA geregisseerde aanval op de joodse gemeenschap en instellingen.

De Neue Synagoge in de Oranienburgerstrasse stond al in brand, toen Polizei-oberleutnant Wilhelm Krützfeld ingreep. Hij beval de brandweer het vuur te blussen. De brandweer had van hogerhand de opdracht juist geen Synagogen te blussen, maar Krützfeld beriep zich op de monumentenstatus van het gebouw en zo werd het vuur toch geblust en de synagoge bleef bewaard. Later toch zwaar beschadigd door de bombardementen op Berlijn, maar dat er nu nog een groot gedeelte staat is te danken aan de “Zivilcourage” van een enkele man. In 1943 ging hij wegens ‘gezondheidsproblemen’ met pensioen, maar in 1947 trad hij weer in dienst bij de politie.

Krutzfeld Ruhestand

Krutzfeld in den Ruhestand

 

De Neue Synagoge werd dus in 1938 licht beschadigd, maar in 1943 zwaar beschadigd door de geallieerde bombardementen. In 1958 werd de ruïne voor een groot deel afgebroken en waren er zelfs plannen het geheel tegen de grond te gooien. Maar dat stopte en in 1988 werden er plannen in gang gezet om tot een gedeeltelijke herbouw te komen. De feitelijke gebedsruimte aan de achterzijde van het gebouw is niet opnieuw opgebouwd, maar de karakteristieke koepel en voorgevel en voorzijde van het gebouw zijn gerestaureerd. Maar een naam blijft mij hierin bij: Wilhelm Krützfeld. Een moedig mens!

Neue Synagoge binnen

Neue Synagoge binnen

 

Het Holocaust Monument

Holocaust Monument

Holocaust Monument

Het officiële Holocaust monument “Denkmal für die ermordeten Juden Europas” vlak achter de Brandenburger Tor. Het bestaat uit 2711 betonblokken en als je Berlijn bent, moet je daar naar toe. Juist nu, omdat er discussie is over het monument, voornamelijk geïnitieerd door een politicus van de AfD. Het is door de Amerikaanse architect Peter Eisenmann gebouwd. En draagt het motto van de Italiaanse schrijver, Primo Levi. Hij was zelf een overlever van Auschwitz. „Es ist geschehen, und folglich kann es wieder geschehen: darin liegt der Kern dessen, was wir zu sagen haben.“ Dus zoals gezegd, als je Berlijn bent, ga er heen, juist nu.

 

Verkiezing Donald Trump tot President van de Verenigde Staten

Ja dan die andere gebeurtenis op 9 november, dit keer 2016. Aan de andere zijde van de Brandenburger Tor ligt de ingang van de Amerikaanse ambassade in Berlijn. Op 9 november werd Donald Trump gekozen tot President van de Verenigde Staten. Mijn eerste wandeltocht deze morgen om te kijken of hier iets van was waar te nemen. Groepen reporters en cameramensen voor de ambassade op zoek naar reacties. Er was zelfs een bordkartonnen beeld van Trump voor het hek gezet (niet van echt te onderscheiden), en aan voorbijgangers werd commentaar gevraagd. Ook aan mij: ‘Wilde ik commentaar geven en sprak ik Duits”  Dus  Neeeuuuu….

cameraploegen

Cameraploegen voor de Ambassade. Tegenover de ambassade ligt de Perrmanente Vertegenwoordiging van de EU. Ook daar werd om commentaar gevraagd.

Commentaar

Ik wilde geen commentaar geven, maar er waren genoeg andere vrijwilligers. Meneer Trump kijkt toe.

Na dit duistere eerste gedeelte van mijn blog over mijn bezoek aan Berlijn nu over  naar deel twee, het lichtere deel. Klik hier voor het vervolg

#019 Parijs

#019 Parijs

Parijs

Parijs

Parijs 6 en 7 januari 2015

Het Picasso museum in Parijs is na een verbouwing van 5 jaar heropend. Ook is er in het Centre Pompidou een retrospectief van Jeff Koons.

Henk Metro-2534

Henk Metro-2534

Twee goede redenen om twee dagen naar Parijs te gaan.

Carla

Carla

Carla wilde mee en we hadden een overnachting geboekt in Montmartre via AirB&B.  Een aparte ervaring.  Het Picassomuseum en Centre Pompidou bewaarden we voor de tweede dag, de eerste dag hadden we een wandeling door Montmartre uitgezet.

 

Het weer was grijs en koud, maar gelukkig geen regen.  Via het oudste stukje Montmartre, met o.a. de Moulin de Galette, kwamen we op het pleintje Marcel Aymé waar het monument staat voor de filmacteur Jean  Marais, de man uit de muur.

Monument Jean Marais

Monument Jean Marais

Op naar de place Dalida, gewijd aan de zangeres. Dalida, met een gemengde Egyptisch-Frans-Italiaanse achtergrond is oa bekend van Paroles-Paroles of van J’Attendrai.

 

Dalida

Dalida

Ik zal u de complete route besparen, maar wat aardige hoogtepunten zijn La Maison Rose, een huisje dat door Maurice Utrillo is vereewigd. Het woonhuis van de broertjes van Gogh, Het behendige konijn, Le Lapin Agile een cabaret waar de vele kunstenaars/bezoekers hun rekening voldeden door schilderijen.  De eigenaar heeft niet kunnen profiteren van de vele miljoenen die die later opbrachten, maar des te meer de erfgenamen.

 

Of de Place du Tetre, een befaamde tourist-trap waar je je kunt laten tekenen of schilderen door de vele kunstenaars.

 

Place du Tetre

Place du Tetre

Uiteindelijk bracht de wandeling ons bij de Sacre Coeur  met het prachtige uitzicht over Parijs.

 

Sacre Coeur

Sacre Coeur

De volgende dag,  dinsdag,  was de Marais gepland. Vaak aangeduid als het oude Parijs of als het joodse Parijs.

De tocht begon op de Place de la Bastille. Uiteraard met de gedenknaald die staat op de plek waar ooit de Bastille stond. De bastille werd grondig gesloopt, onmiddellijk na het uitbreken van de franse revolutie in 1789, maar het grondplan is nog te herkennen op het plein.

Henk Bastille-2687

Na een mooie wandeling kwamen we rond half twaalf aan bij de Place des Vosges. Wel het mooiste plein genoemd van Parijs. Op dat moment kregen we door dat er een aanslag was gepleegd in Parijs, met meer dan tien doden.  Nog geen idee waar en bijzonderheden. Wel hoorden we flink wat sirenes en dergelijke maar dat was een bekend geluid in Parijs.

 

Soldes

Soldes

Ook in het straatbeeld was verder niets opvallends. Geen overmaat aan politie, mensen zaten nog steeds ontspannen in de cafés en restaurants. Ook wij dronken vlak voor het museum Picasso ons kopje thee en hadden en gesprekje met de eigenaar.

 

Royal Bar

Royal Bar

Het museum Picasso in het hotel Salé was de moeite meer dan waard. De verbouwing die eerst 2,5 jaar zou duren heeft uiteindelijk meer dan vijf jaar geduurd, met de nodige problemen.  Het museum telt alleen al aan schilderijen meer dan 250 werken, dus naar enige tijd ben je meer dan verzadigd.

 

musee Picasso

musee Picasso

Verder met de wandeling, richting Centre Pompidou. Nu was onze route geblokkeerd door een wegafzetting, maar mensen liepen er gewoon langs, toen ook de stadsbus doorreed, konden wij onze weg vervolgen, maar even verderop was de rue Pavee definitief afgezet en moesten we een alternatieve route zoeken. Ondertussen hadden we ontdekt dat de aanslag gericht was tegen het tijdschift Charlie Hebdo. In een etalage van een boekwinkel, kwam ik de eerste steunbetuiging tegen.

Charlie Hebdo

Charlie Hebdo

 

Finkelsztajn

Finkelsztajn

Uiteindelijk via de Rue des Rossiers, in het midden van het joodse hart van de Marais toch naar het Centre Pompidou. We bezochten de Jeff Koons tentoonstelling dronken nog een kop je thee na in het restaurant van het Centre

 

Michel Jackon by Jeff Koons

Michel Jackon by Jeff Koons

Daar in het lege restaurant van centre Pompidue ervoeren we de details van de aanslag en kwamen we er ook achter dat we op het tijdstip zelf maar slechts twee blokken ervan verwijderd waren.

Hoe dichtbij kan het komen.

Kaart Marais

Kaart Marais

 

Pompidou Henk

Pompidou Henk

Via het Gare du Nord, waar opnieuw geen bijzondere veiligheidsmaatregelen waren te ontdekken tenslotte terug naar Nederland om via het late journaal alle verbijsterende details te horen.