Blog #086 Paringsseizoen

Blog #086 Paringsseizoen

We zitten midden in het broedseizoen, maar dat zou ook het paringsseizoen mogen heten. Als je nu een mooie plek hebt gevonden waar je rustig vogels kunt observeren, heb je grote kans dat je getuige bent het baltsen en met wat geluk ook van een paring. Als je dat als fotograaf ook nog kunt vastleggen, kom je tevreden thuis.
Hier een zestal van deze al of niet gelukte paringen met een verhaaltje erbij hoe dat plaatsvond.

Bij de Visdieven gaat aan een paring meestal een cadeautje vooraf. Het mannetje gaat op jacht naar een lekker visje en dat wordt dan aan het vrouwtje aangeboden. Als het wordt geaccepteerd volgt daarna vaak snel de paring.

2385 Visdief Paring

Visdiefjes paring

Maar het lukt niet altijd. Hier bood het mannetje een visje aan aan een onwillig vrouwtje. Hij bleef ernaar mee leuren, zij draaide steeds haar kop weg. Uiteindelijk gaf hij het op en verdween het visje in zijn eigen keel. Tot een paring kwam het uiteraard ook niet.

 

 

Bij Kievieten lukte het ook niet altijd. Ook hier was het vrouwtje ‘willig’. Ze heeft geruime tijd in de houding gestaan, maar de man had meer honger dan lust. Hij was heel druk met wormpjes zoeken en uiteindelijk gaf ze haar pogingen ‘voorlopig’ op.

Niet Parende Kievieten-2700

Niet Parende Kievieten

Maar zo snel als ze hoeken in de lucht kunnen slaan, zo snel kan ook een paring plaatsvinden. Ik had scherpgesteld op een kievitsvrouw, toen vanuit het niets de man erop dook, en voordat ik het wist was de paring een feit en was hij er ook weer af, meer dan twee seconden heeft het niet kunnen duren.

Parende Kievieten-55887

Parende Kievieten

Torenvalk man biedt lekker muisje aan

Torenvalk man biedt lekker muisje aan

Ook de Torenvalk man  bood een lekker muisje aan dat met graagte werd ontvangen. In dit geval was het al de vaste partner. Ze deelden samen al de nestkast. Hier was het dus meer het bestendigen van een relatie.
Soms is het het mannetje dat overgehaald moet worden. Dit vrouwtje Torenvalk had er zin in, maar meneer iets minder.

Roepend vrouwtje 51293

Roepend vrouwtje

Ze heeft wel een kwartier liggen/zitten roepen tot hij uiteindelijk zijn echtelijk plichten kwam vervullen. Deze paring vond plaats bij het Weidevogelhuijsje, een vogelhut in de Alblasserwaard. Sinds half maart tot nu, begin mei, zie ik vrijwel dagelijks paringen langskomen op Internet van de Torenvalken hier, toen wij er waren, waren we die dag getuige van drie paringen, dus ik kan me wel voorstellen dat meneer iewat verzadigd begint te raken.

Parende Torenvalken -51715

Parende Torenvalken

Bij Grutto’s zijn de paringen volgens mij wat minder frequent, ik ben er slechts een maal getuige van geweest bij het Landje van Gruiters bij Spaarnwoude. Een beetje ver weg voor een behoorlijke foto, maar het was wel een mooi moment.

Parende Gruttos-1710

Parende Gruttos

Meerkoeten zijn vrij agressieve vogeltjes. Ze dulden vaak geen soortgenoten in de buurt. Ook bij het paren gaat het er soms ruig aan toe, het vrouwtje wordt ruw onder water geduwd.

Parende Meerkoeten-53400

Parende Meerkoeten

Tenslotte de Kluten, dat is een feest. Er gaat eerst een relatief langdurige dans aan vooraf, waarbij je al kan zien wat er gaat komen. Als dan de paring voorbij is volgt nog een ritueel waarbij de snavels worden gekruist,  het ziet werkelijk uit als kussen, fascinerend om te zien en een mooie afsluiting van deze blog.

Parende Kluten-5934

Parende Kluten

Parende Kluten na afloop-

Parende Kluten na afloop-

 

Blog #085 weidevogelhuijsje

Blog #085 weidevogelhuijsje

Begin mei zag ik foto’s die gemaakt waren in een weidevogelhut in Zuidholland. Ik kende de hut niet maar Google is dan je vriend. De hut richt zich (uiteraard gezien de naam) op weidevogels, maar er is ook een nestkast voor Torenvalken.  Ik wilde de hut weleens proberen, maar helaas voor dit seizoen was de hut al volgeboekt. Alleen begin juli was nog beperkt plaats. Dat betekent dat het weidevogelseizoen bijna voorbij was en dat de hoop op jonge Torenvalken ook niet groot was, immers het meeste zou dan al zijn uitgevlogen, Maar ik besloot het toch maar te proberen, zodat als het zou bevallen ik er voor volgend jaar vroeg bij kon zijn. Nou, ik kan de conclusie al vast verklappen, de verwachtingen werden ruimschoots overtroffen, samen met mijn fotomaat heb ik een geweldige dag gehad.

De meeste activiteit bij deze hut vindt in de vroege ochtend plaats, dus om vier uur opstaan, om vijf uur  mijn fotomaat oppikken en dan nog een uurtje rijden. Na enig zoeken en de uitgebreide informatie bestudeerd te hebben, vonden we het pad naar de hut en inderdaad, midden in het weiland. Links gras, rechts mais en in de verte de hut, zo’n vijfhonderd meter lopen. Het zag er allemaal wat kaal uit, zodat we elkaar wat sceptisch aankeken. Maar dat veranderde bij aankomst.

Lege kast bij aankomst C Dn 1038-

Lege kast bij aankomst

De hut is duidelijk met veel aandacht gemaakt. ‘De setting’, altijd het belangrijkste, bestaat uit een vijver met een drietal paaltjes in de verschillende richtingen, zodat je steeds een andere achtergrond en richting van het licht hebt. Daarnaast een mooi, origineel uitziend boerenhek.  Rond de paaltjes en het hek staan bloemetjes, margrieten en raapzaad, dat zorgt ook voor een mooie omlijsting.

Borenhek met Bloemetjes

Natuurlijk ogend boerenhek met bloemetjes

De kijkrichting is noord, zodat je ’s morgens licht uit het oosten hebt en dan in de middag de zon achter je. In het midden van de vijver een schelpeneilandje. Maar het belangrijkste is de Torenvalkenkast die zich links naast de hut bevindt. Vanuit de hut nog net zichtbaar (en fotografeerbaar).

Uitzicht vanuirt de hut

Uitzicht vanuit de hut

Dan de hut zelf.  Ruim voor twee personen. Netjes ingericht, twee comfortabele, in hoogte verstelbare burostoelen. Eventueel nog maatgemaakte kussens om wat hoger te zitten. Je fotografeert door een net, met erboven spiegelglas, dat werkt heel goed. Verder twee grondstatieven, zodat je alleen je eigen statiefkop hoeft mee te nemen.  Het lopen door het weiland maakt je schoenen modderig, dus die moeten uit en kunnen in de schoenenbox buiten de hut worden gezet. In de schoenenbox vind je ook meelwormen en twee dode muizen voor de Torenvalken.

Kwikstaart arriveert Dn 1030-

Kwikstaart arriveert Dn 1030-

Kwikstaart snoept alle meelwormen weg Dn 8943-

Kwikstaart snoept alle meelwormen weg Dn 8943-

 

Na ons geïnstalleerd te hebben en de meelwormen en muis te hebben geplaatst, was het wachten op de vogels. Al vrij snel meldde zich een kwikstaart. Die ging als een razende rond en vloog af en aan met de bek vol meelwormen. Vervolgens de spreeuwen, gelukkig niet zo veel, een handvol oudere en een jonge. Die lusten ook wel een meelwormpje.

Spreeuw

Spreeuw

Jonge spreeuw C Dn 1009-3

Jonge spreeuw C Dn 1009-

Ondertussen bleek gelukkig dat de jonge Torenvalken nog aanwezig waren in de kast. Bij aankomst was de kast vrijwel leeg, één oudervogel. Maar na enige tijd kwamen de jonge valken ook naar de kast en was de familie vrijwel compleet.

Volle kast

En toen begon het spektakel. De vogels vlogen af en aan naar de palen en naar het hek. Allemaal wilden ze er met de muis vandoor, dus dat leverde ook wat conflicten op. En dan is het zaak snel te reageren. En dat valt nog niet mee, inzoomen, uitzoomen naar een andere paal richten etc. wat zijn die beesten snel. Maar uiteindelijk begint de geheugenkaart zich dan toch met aardige beelden te vullen.

De landing wordt ingezet

De landing wordt ingezet

Verschil van mening

Verschil van mening

Dialoog Dn C 1351-

Dialoog Dn C 1351-

En vanuit het niets dan opeens een Grutto in de vijver. Een onverwacht genoegen. De meesten van zijn familie zijn al weer afgereisd naar Portugal etc. dus dat deze er was leverde een leuke verrassing.Grutto C Dn 1594-

Grutto C Dn 1594-

Ooievaar Dn 1547-

Ooievaar Dn 1547-

 

Ondertussen ook een Ooievaar, statig stappend door het weiland voor de hut, richting Torenvalkenkast. Dat werd echter niet geaccepteerd door de Valken, de aanval werd ingezet. Helaas waren de plantjes en bloemetjes die op zich wel mooi zijn nu een belemmering om dit conflict vast te leggen, maar het was wel spannend om te zien.

Bruine kiekendief Dn 1805-

Bruine kiekendief Dn 1805-

Hetzelfde gebeurde met een Bruine kiekendief. Cees, een van de beheerders had al gemeld dat de Kiek zich regelmatig voor de hut liet zien. Een wij zagen voortdurend in de verte een stuk of drie Kiekendieven jagen, maar nooit dichtbij. Totdat een toch wat dichterbij kwam rechts langs de rand van het maisveld en ook dat was aanleiding voor de Torenvalken om uit te rukken. Dit speelde zich te ver voor de hut af om te fotograferen, maar ook dit was ook een mooi spektakel om te bekijken.

Regelmatig hoorde je boven op het dak ook activiteit. Nadat ik was extra meelwormen had gestrooid vond ik naast de hut een dode mol. Die heb ik ook op een paaltje gelegd en ook die leverde weer het nodige gedoe op.

B Dn C 8387-

Conflikt om mol

 

Badderende Torenvalk 8510 Os

Badderende Torenvalk 8510 Os

Rond 12 uur werd het duidelijk rustiger. Het laatste hoogtepunt was een badderende Torenvalk. We hebben daarna nog een paar uur gezeten, maar verder alleen nog wat ‘statische’ beelden geschoten. Maar we waren meer dan tevreden en toen we om 15.30 inpakten hadden we een heel voldaan gevoel en volle geheugenkaarten. Deze weidevogelhut staat zeker op de lijst voor een volgend bezoek volgend voorjaar /hoogseizoen. En met wat geluk zijn dan ook de Kiekendieven nog wat dichter bij de hut aanwezig, dat we hier misschien weer een Topdag gaan beleven.

Ik wi”st niet dat Torenvalken ook “mantelen

 

Overleg Dn C 1368-

Twee jonge Torenvalken in overleg.

 

Dank aan Cees en Wim voor het opzetten en beheren van deze hut en graag tot een volgende keer.

Blog #084 Torenvalken

Blog #084 Torenvalken

Torenvalk landt op paaltje samengesteld

Torenvalk in vlucht

 

 

Een roofvogel die in Nederland heel veel ziet, is de Torenvalk. Hoe vaak zie je niet langs de weg een Torenvalk bidden om dan met een steile duikvlucht in het gras te verdwijnen. Even later duikt hij of zij weer op en gaat op een paaltje de gevangen prooi vakkundig uit elkaar pluizen.

Biddende Torenvalk 2151

Biddende Torenvalk 2151, Gooise Heide

 

Torenvalk met prooi

Torenvalk met prooi, Harger- en Pettemerpolder

Een mooi gezicht, (tenzij je de muis bent natuurlijk) . Maar nog mooier is het als je in de gelegenheid bent een paartje Torenvalken een tijdje van redelijk dichtbij te kunnen bekijken en te fotograferen. Die mogelijkheid is er doordat twee fotografen in Gelderland een kijkhut hebben gebouwd op een stukje land waar een Torenvalk-nestkast hangt.

Zoals bij veel Vogelhutten zijn ook hier de ‘gebruikelijke’ zaken aanwezig, er is een vijvertje, er zijn takken en er hangen vogelzaadsilo’s. Toch is het hier anders, minder aangeharkt, het is er rommeliger, het lijkt er meer op een boerenerfje. En dat is kennelijk voor de Torenvalken aantrekkelijk.

De dagen ervoor was het winderig en regenachtig geweest, niet echt aantrekkelijke foto-omstandigheden, maar gelukkig was er voor deze dag ook wat zonneschijn voorspeld. En dat hadden we nodig. Uiteraard kwamen we niet alleen voor de Valkjes op een paaltje, maar wilden we ook wat actiebeelden. Daarvoor heb je licht nodig, veel licht. Gelukkig werden we op onze wenken bediend, zowel voor de vogels als door het KNMI. Regen soms, donkere luchten veel, maar ook opklaringen met zelfs af en toe een spatje zon. Het soort weer dat de engelsen “Four seasons in one day” noemen.  De verschillende lichtomstandigheden zie je duidelijk terug in de foto’s.

De volgende foto’s zijn allemaal in Vuren, Gelderland gemaakt vanuit de vogelhut

Torenvalk in regen en hagel

Torenvalk vrouw in regen en hagel

 

Torenvalk met wat bewolking

Torenvalk Man, met wat bewolking,  grijze lucht, maar de kleuren zijn wel mooi zacht

 

Einde van de dag mooi licht

Hetzelfde mannetje, Einde van de dag nu was er  mooi licht, met zachte kleuren.

De valken zelf waren behoorlijk aktief. De beheerders hadden wat muisjes voor ons achtergelaten en die werden op een paaltje gelegd. Meteen dook meneer Torenvalk naar beneden. Het muisje werd smakelijk opgepeuzeld. Intussen kwamen een aantal kraaien te dicht in de buurt van de nestkast en begon het mannetje deze te verjagen, een mooi spektakel dat vanuit de kast werd geobserveerd door mevrouw. Zij was nadrukkelijk minder aktief dan de man.

Op paal

Op paal

Over de opstelling hadden de beheerderS goed nagedacht.  Achterin een hoge paal met dwarsbalk waarop werd plaatsgenomen om de omgeving goed in de gaten te houden. Dan achter de vijver enkele lage palen waarop een muisje kan worden gelegd. De valken duiken dan vanuit hun hoge kijkpunt naar beneden en dat levert mooie vluchtbeelden op. Een tenslotte de vijver, waar je zaad kunt neerleggen voor de andere kleinere vogeltjes. Maar daar waren we niet voor gekomen.

Balanceeract

Balanceeract

 

Vrouwtje kijkt waakzaam rond.

Muisje wordt aangeboden

Muisje wordt aangeboden

 

Torenvalk B Dn Os 0899

Muisje wordt geaccepteerd

Het volgende muisje werd door het mannetje meegenomen naar het uitzichtpunt en niet opgegeten, maar aangeboden aan het vrouwtje. Die maakte van dit aanbod graag gebruik. Toen ook dit muisje ook was verorberd wat het kennelijk tijd voor de paring. In totaal drie keer waren we daar getuige van, twee keer op de hoge paal, dus aardig ver weg en een keer op een paal in een weiland een flink stukje weg. 

Bijna paring-

Bijna paring-

Paring

Paring

  

Na de paring

Na de paring

 

 

Tussendoor werd door beiden nog in de omgeving gejaagd. Ja, fotograferen vanuit een hut is ook veel wachten. Maar ons wachten werd steeds weer beloond en het lukte om wat mooie platen te maken.  Na een geslaagde fotodag hebben we de hut opgeruimd en spullen gepakt. Ter afsluiting nog een lekkere hamburger gegeten en met een volle geheugenkaart richting huis. Met dank aan de beheerders van de hut voor een geslaagde dag.

Landing

Landing

Blog #082 Uitsluipende Blauwe Glazenmaker

Blog #082 Uitsluipende Blauwe Glazenmaker

Libellen kennen drie levensstadia, Eitje, Larve en Imago. Imago is de fase die wij meestal zien, de rondvliegende helikopter. Maar dit is relatief de kortste fase in hun leven. Veel langer leven ze als larve onder water. In het geval van de Blauwe Glazenmaker duurt de larvefase ongeveer twee jaar. In die tijd vervelt de Blauwe Glazenmaker 9 tot 17 keer, voordat ze uiteindelijk boven water komen, voor de laatste vervelling, waarmee ze hun imago-gedaante aannemen.

Deze ontwikkeling, van Larve naar Imago is een Hemimetabole ontwikkeling, dat wil zeggen een onvolledige gedaanteverwisseling. De jonge dieren lijken al op de ouders en door middel van vervellingen groeien en krijgen ze steeds meer kenmerken van volwassen dieren. Eenmaal volwassen lijkt dus de larve al sterk op het volwassen dier en ontwikkelt hij zijn vleugels in één of meer vervellingen. (in tegenstelling tot bijvoorbeeld vlinders, waar de verpopping van rups tot vlinder tot een heel andere gedaante leidt.

Dus bij de laatste vervelling klimmen ze  uit het water en vervellen nog één keer.  Dit proces duurt ongeveer drie uur en heet uitsluipen. Ik ontdekte een larve die aan het omhoogklimmen was langs een rietstengel om uit te sluipen en heb dit proces vastgelegd. Dit is een geduld-werkje, want soms gebeurt er een halfuur niets, dan opeens in tijd van enkele seconden gebeurt er veel, dus op blijven letten en geconcentreerd de camera blijven bedienen.

Uit het water

 

Tegen het blad van de gele lis klimmen

Tijdens het uitsluipen is de Libel kwetsbaar, kan niet vliegen of terugkruipen, dus het uitsluipen gebeurt vaak in de vroege ochtend. Eerst wordt een geschikte planten- of rietstengel gevonden en begint de weg naar boven.

Juiste positie kiezen en drogen

Dan begint het proces van drogen. De larve moet eerst goed opdrogen, zodat de huid makkelijker kan openbarsten en het uitsluipen kan beginnen.

Droog, er ontstaat een scheurtje in de rug

Als de huid droog is, zie je dat op de rugzijde een opening ontstaat waardoor de libel langzaam naar buiten kruipt. De kop komt eerst, het beestje hangt dus ondersteboven.

Huidje breekt verder open

 

Kop wordt zichtbaar

 

Kop verder naar buiten

 

Hangend op de kop

 

Even rusten

 

Zij (in dit geval was het een zij) blijft dan even hangen en doet dan een “Epke” vanuit de rugstand naar rechtopkomen en aan de poten hangen.

Een Epke, van ondersteboven naar normaal

 

Vleugels beginnen zich te ontwikkelen

Nu weer even een korte pauze. En dan beginnen de vleugels zich te ontvouwen. De vleugels waren al aanwezig in opgevouwen toestand maar beginnen zich nu te ontvouwen, totdat ze hun uiteindelijke vorm hebben.

Vleugels ontvouwen zich

 

Vleugels ontvouwen zich verder

 

Vleugels ontvouwen zich verder tot uiteindelijke grootte

 

Vleugels zijn volledig ontvouwen en worden volgepompt met lichaamsvloeistof

Langzaam worden ze  volgepompt met lichaamsvloeistof.

Nu begint het proces van drogen. Dit kan wel weer meer dan een uur duren, al die tijd kan het beestje niet vliegen en is dus een potentiële prooi van vogels of kikkers.

Vleugels drogen uit en daarna kiest de Blauwe Glazenmaker het luchtruim

Tenslotte is het proces klaar, de Libel kan nu vliegen en kiest het luchtruim. Hoog inde boomtoppen worden de vleugels verder uitgehard en gaat het leven verder als Blauwe Glazenmaker zoals wij die kennen.

Het huidje blijft achter als een buitenaardse Alien

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Blog #081 De romantische natuur

Blog #081 De romantische natuur

De natuur is prachtig en romantisch. De mooiste beelden komen op de televisie langs. Het gevaar ligt op de loer voor jonge dieren. Met wat dramatische muziek eronder om het nog wat spannender te maken. Maar gelukkig, een zucht van verlichting, het veulen ontsnapt.

De werkelijkheid is vaak anders, het draait in de natuur om eten en voortplanten. De Blauwborst zingt alleen maar zo mooi om zijn territorium af te bakenen of vrouwtjes te lokken.  De vis ontsnapt niet en verdwijnt in de maag van de reiger. (zie mijn vorige Blog)

 

6817

Zingende Blauwborst

8078

Reiger met Visje, close-up

 

 

 

In het Wormerveld was ik er weer eens getuige van hoe naar dat eruit kan zien. Ik zat naar de weidevogels te kijken en af en toe ging er een stel de lucht in, dan weet je dat er een kraai of zo rondvliegt. Of een Blauwe reiger. Als die dan in het veld landt, zullen Grutto’s en Kievieten schijnaanvallen op hem uitvoeren totdat hij vertrekt.

Als opeens alles de lucht inging, dan weet dat het iets groters is, meestal een roofvogel, en ja, in dit geval een Buizerd.

3466

Alles de lucht in

3496

Buizerd met jonge Grutto

Kievieten, Grutto’s alles er achter aan.  Door mijn zoeker zag ik dat de buizerd ook wat in zijn poten had, het bleek een jonge Grutto te zijn.  De andere vogels bestookten hem voortdurend en op een gegeven moment werd het hem teveel. Hij liet zijn prooi vallen die vervolgens naar beneden viel.

3507

Buizerd met jonge Grutto en oudervogel-3507

 

3509

Buizerd met jonge Grutto en oudervogel-3509

De andere vogels bestookten hem voortdurend en op een gegeven moment werd het hem teveel. Hij liet zijn prooi vallen die vervolgens naar beneden viel.

3514

Buizerd lost jonge Grutto -3514

 

3515

Buizerd lost jonge Grutto -3515

 

3533

nog een korte achtervolging-3533

Na nog een korte achtervolging door een Grutto (het zou de oudervogel kunnen zijn), vloog de Buizerd weg en keerde de rust terug. Wat er van de jonge Grutto geworden is weet ik niet, maar waarschijnlijk is het na een val van misschien wel honderd meter niet goed afgelopen.

Blog #080 een mooie lentedag tussen de weidevogels

Blog #080 een mooie lentedag tussen de weidevogels

3432

Rondscharrelende Tureluur

Het is voorjaar, mooi weer, dus eropuit.  Een gebied opzoeken waar je Grutto’s, Kieviten, Tureluurs etc kunt zien. Rustig zitten, camera bij de hand en genieten.

3164

Poetsende Kievit4

 

7267

Vissende Visdief

Het is rustig in de weide, de vogels scharrelen wat rond op zoek naar insecten. Of ze poetsen hun veren. De ganzen vliegen over en de visdief….. die vist.

2631

Aanval op Reiger

Opeens verstoort een Reiger de vrede. De vogels gaan in de wieken en proberen met duikvluchten de indringer te verjagen. Als dat is gelukt keert de vrede weer en kan de Kievit rustig badderen. Als er dan ook nog een mannetje bijkomt is er zelfs uitzicht op een mogelijke paring. Het vrouwtje wil wel, maar meneer ziet er maar van af.

3150

badderende Kievit

2700

Kievitdame wil wel

Ook de Grutto komt badderen. Met veel gespetter wordt er onderhoud aan het verenkleed gepleegd. Na het wassen wordt er altijd een sprongetje gemaakt, dus alert zijn en ja daar gaat hij. Nog even op de kant hetzelfde ritueel, de spetters vliegen in het rond. Nu poetsen en alles is weer spic en span.

2922

Badderende Grutto

2986

Springende Grutto

De Reiger heeft ondertussen een andere plek gezocht en besloten dat het toch maar vis wordt vandaag. Hij heeft hierbij meer succes, een groot exemplaar wordt langzaam naar binnen gewerkt, het lijkt haast onmogelijk, maar na korte tijd is de vis in de keel verdwenen, nog even snavel wassen en dan uitbuiken.

7998

Reiger met Visje

8078

Reiger met Visje, close-up

8122

Nog even snavel poetsen.

Hierna tijd om naar huis te gaan. Een mooie lentedag.