Op een buitenlandse website kwam ik een beschrijving tegen van de molens bij Kinderdijk en ik realiseerde me dat ik daar nog nooit was geweest. Terwijl het toch Unesco werelderfgoed is. Tijd om dit goed te maken.  Eén keer per jaar zijn de molens een week lang ’s avonds verlicht en dat leek mij een mooie gelegenheid er naar toe te gaan en te proberen wat foto’s te maken. Het probleem is natuurlijk dat als je eerste bezoek ’s avonds is, je niet weet waar je moet staan en wat de mooiste fotolocaties zijn. Dat betekent dus eerst maar een verkenningsreisje. Op vrijdag met S. naar Kinderdijk.

Kaart Kinderdijk

Kinderdijk ligt in de Alblasserwaard, een polder ingeklemd tussen Lek  en de Noord.  Er staan 19 molens, 2 x 8 in twee molengangen (daarover straks meer) en 3 losse, een wipmolen “De Blokker” (bovenhuis met staart draaibaar, dus niet alleen de Kap)  de Lage Molen en de Hoge Molen. De 16 van de twee molentochten zijn allemaal gebouwd rond 1738 – 1740.  U herinnert zich van school vast nog wel Floris V, graaf van Holland. Hij was het die in 1277 inzag, dat als Holland effectief de Polders wilden beheren er een individueel belang overstijgend bestuursorgaan moest komen, liefst ook nog min of meer democratisch gekozen. (waarbij boeren later een vaste zetel kregen, de z.g. geborgde zetels, medeoorzaak van het huidige probleem van de huidige lage waterstanden). Dat werden dus de waterschappen en waar de waterschappen van de Alblasserwaard onder de eersten waren.  De twee rijen molens werden dus gebouwd door het waterschap Overwaard en het waterschap Nederwaard.

Die molens moesten het water uit de Alblasserwaard wegpompen. Dat gebeurden in twee etappes. Eerst werd het water ongeveer 1.40 omhoog gepompt naar wateropvang, een z.g. Boezem. De twee molengangen in Kinderdijk pompen hun water naar de Boezem van de Overwaard en de Boezem van de Nederwaard. De individuele molens worden dan ook geïdentificeerd met Overwaard #3 of Nederwaard #5.  Daarna wordt het water weggepompt naar de Lek.

Kinderdijk, Nederwaard #6

De vrijdag werd een verkenningstochtje. Het was aardig bewolkt, dus ideaal fotografen weer.  Geen statief of zo mee, wat plaatjes uit de hand.  Zelfs met een eigen Ruysdael-momentje, een prachtige Nederlandse lucht.

Kinderdijk, mooie Ruysdael lucht, hier Nederwaard #6

De stand van de wieken. U hebt vast wel eens gehoord dat de stand van de wieken een betekenis hebben. Hier heel beknopt. Als de wieken min of meer loodrecht staan heet dat de korte ruststand. De molen is bedrijfsklaar en kan zo weer aan de slag.  De wieken van een molen draaien tegen de klok in. Als de meest lage wiek links van het midden voor de molen staat: Vreugdestand bv bij de geboorte van een Kind. Als je voor de molen staat en de meest lage wiek staat rechts voor de molen is dat de Rouwstand. Tenslotte de lange ruststand, als bv de molen gerepareerd moet worden, de wieken staan dan in een symmetrisch kruis.

We hadden de auto neergezet bij de Molenkade.  De Molens van Kinderdijk staan aan openbaar toegankelijke wegen (niet voor auto, wel voor fietsers en voetgangers) en er is geen ‘entreegeld’ Er is wel een soort logische ingang bij de Molenstraat / Lekdijk, met een parkeerterrein en toegang tot het Kinderdijkmuseum. Wij stonden echter bij de Molenkade, waar je ongeveer 1 km loopt naar een bruggetje waar je het mooiste uitzicht hebt.

Vandaaruit nog wat rondgelopen en toen door naar de Lekdijk, waar we heerlijk geluncht hebben bij Grand Café “Buena Vista”, een lekkere Uitsmijter en goede koffie.

Toen op maandag terug met mijn fotovriendin. Ondanks de vele files onderweg waren we flink vroeg. De verwachting was, dat het erg druk zou zijn, maar dat viel gelukkig mee. De plek die ik op vrijdag had bepaald was nog beschikbaar. Het is op de plaats waar je vijf Molens van de Overwaard mooi op rij hebt. De ultieme plek is een klein steigertje, maar die was al bezet. Nadat we onze spullen hadden neergezet begon het wachten.  Een langzaam maar zeker werd het donkerder. En rond acht uur ging de verlichting aan. Eerst ging dat nog op in het daglicht, maar langzaam maar zeker kwam de verlichting beter tot zijn recht. Het wachten was op het z.g. Blauwe uurtje dat overigens slechts 30 minuten duurt, een periode waarin de hemel mooi blauw is en natuurlijke en kunstmatige verlichting mooi in evenwicht is. Het werd allengs drukker en de fotografen stelden zich in een mooi rijtje op.

Kinderdijk, Kijkrichting Overwaard, met molens Overwaard 5 t/m 9

Rond kwart voor negen werd het magische moment bereikt en kon ik de foto’s maken die ik in gedachten had.

Kinderdijk, hier de Molens Overwaard 5 t/m 9 in feestverlichting

Daarna werd het snel donkerder en was het mooie licht verdwenen . Nog even wat rondgelopen en gelukkig bood de bewolkte avondlucht nog wat mooie mogelijkheden.

Nog wat extra fotos gemaakt, maar het mooie licht was verdwenen

Rond half tien was het wel uit met de pret en konden we voldaan terug naar Badhoevedorp.

Deze molentocht smaakte naar meer, we hebben vlak in de buurt de Zaanse Schans, dus dat wordt het volgende fotoavontuur. Er zijn wel een paar fundamentele verschillen. Zo is de Zaanse Schans meer een soort openluchtmuseum. De molens zijn in het merendeel van elders naar hier verhuisd. Ook is het soort molens anders, bij de Zaanse Schans zijn het meer “Industriële” molens, een houtzaagmolen, een verfmolen etc. waar het bij Kinderdijk allemaal molens zijn met die zorgen voor het waterbeheer. Maar over de Zaanse Schans later meer. Nu hadden we een heel goed gevoel over Kinderdijk en we gaan zeker nog wel eens terug